Evaluatie maatregelen motie Strik

In 2017 nam het kabinet zich voor de uitkering voor Wajongers met arbeidsvermogen vanaf 2018 te verlagen en vanaf 2020 de arbeidskorting en inkomensafhankelijke combinatiekorting af te schaffen voor personen in de Ziektewet. We onderzoeken wat de effecten zijn van deze maatregelen voor de inkomenspositie en arbeidsparticipatie van personen in de Ziektewet en ontvangers van een Wajonguitkering.

Achtergrond

Beide maatregelen beogen om uitkeringsgerichtigden te prikkelen aan het werk te laten gaan door het uitkeringsniveau te verlagen. Het idee achter deze maatregelen is dat, doordatde afstand tussen inkomen uit de uitkering en inkomen uit werk groter wordt, het aantrekkelijker wordt om werk te zoeken. Hoewel eerder onderzoek suggereert dat deze prikkels daadwerkelijk werkzoekgedrag stimuleert, wijzen critici erop dat het verlagen van uitkeringenjuist werkzoekgedrag en re-integratie in de weg kan staan, onder meer door dreigende armoede en stress.

Doel van het onderzoek

Het doel van het onderzoek is tweeledig: 1) in beeld brengen wat de maatregelen hebben betekend voor de inkomenspositie en arbeidsparticipatie van Wajongers en Ziektewetuitkeringsgerechtigden, en 2) onderzoeken hoe mechanismen van financiële prikkels ten behoeve van arbeidsparticipatie werken bij kwetsbare groepen.

Hoe gaan we dit onderzoeken?

Met een analyse van gegevens over inkomsten en uitkeringen van het CBS brengen we de inkomstenpositie en arbeidsparticipatie van de twee doelgroepen in beeld. We vergelijken de situatie voor invoering van de maatregelen met de situatie erna of vergelijken de gegevens met die van een gelijksoortige controlegroep.

Daarnaast gaan we in een serie scenariogebaseerde interviews in gesprek met Wajongers die te maken hebben gehad met de maatregel. In deze interviews bootsen we deels fictieve, samengestelde situaties na, die betrekking heben op ontwikkelingen van de inkomenspositie. Door gespreksdeelnemers verschillende situaties voor te leggen, krijgen we een breed beeld van de prikkelwerking van maatregelen en zicht op de veranderende houding en gedragskeuzes van deelnemers.

Het eindrapport wordt in de tweede helft van 2024 verwacht.

Meer weten?

Neem dan contact op met Wiebe Korf.