Voor jonggehandicapten is het vaak lastig om over te stappen naar een volgende baan. Als zij, om welke reden dan ook, hun baan kwijtraken, komen ze in veel gevallen eerst een periode thuis te zitten voordat zij weer nieuw werk vinden.

Jonggehandicapten komen vaak pas bij toeleiders naar werk in beeld nadat zij werkloos zijn geworden. Dat vertraagt de zoektocht naar een nieuwe baan; de jonggehandicapte zit dan immers al thuis. Dit komt mede doordat de toeleiding vaak in handen is van een andere begeleider dan de werkbegeleiding. Periodes van werkloosheid kunnen makkelijker worden voorkomen als de toeleiding en werkbegeleiding bij één persoon worden belegd.

Werkbehoud wordt gerealiseerd door een proces, niet factoren
In het onderzoek naar factoren die duurzaam werk konden verklaren en bevorderen kwam duidelijk naar voren dat de factoren vooral als een proces moeten worden gezien. Factoren staan niet op zichzelf en hebben niet een ‘eigen, individueel effect’. Veel meer blijkt dat een aantal factoren samen bijdragen aan werkbehoud of werkverlies en dat deze combinaties van factoren per context kunnen verschillen. Gezien de complexiteit van de processen, moet vervolgonderzoek vooral de diepte ingaan en minder de breedte, en zich vooral moet richten op (deel)processen.

Interviews, casestudies en arenagesprekken
Om inzicht te krijgen in de ingewikkelde processen zijn allereerst veel interviews gehouden met toeleiders en jobcoaches en werkgevers. Vervolgens voerde wij casestudies uit waarbij steeds een jonggehandicapte, zijn werkgever en jobcoach werden gesproken. Zo mogelijk werd de casestudie afgerond met een gesprek met alle drie de partijen bijeen. Ten slotte organiseerde we samen met Hiemstra & de Vries arenagesprekken. Deze waren bedoeld om te komen tot handelingsperspectieven en handvatten voor beleid. Daarin werd gesproken met de belangrijkste stakeholders, opnieuw jonggehandicapten, jobcoaches en leidinggevenden. Rondom het gesprek luisterde vertegenwoordigers van organisaties zoals het UWV en ministeries mee. Zo kregen deze organisaties directe input om mee verder te gaan.

We hebben dit onderzoek samen met Hiemstra & De Vries uitgevoerd. UWV heeft het onderzoek gesubsidieerd.

Collega Maikel Groenewoud heeft tijdens de Dag van de Sociologie een artikel gepresenteerd getiteld ‘Gemeenten, Vakmanschap en Re-integratie’. Regioplan heeft in 2012 en 2014, in opdracht van het Nederlandse ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), onderzoek gedaan naar de stand van zaken omtrent vakmanschap in de gemeentelijke re-integratiesector. Voor datzelfde ministerie hebben we in 2014 bestaande kennis uit literatuur en praktijk over de re-integratie van arbeidsbeperkten verzameld en vertaald in lessen voor gemeenten. In dit artikel behandelt Maikel de belangrijkste conclusies en aanbevelingen.

Het tijdschrift ADVisie interviewde Luuk Mallee over een onderzoek dat Regioplan uitvoerde voor het Arbeidsdeskundig Kenniscentrum (AKC). Dit onderzoek ging over de matching van werkzoekenden met een arbeidsbeperking en werkgevers.
Uit het onderzoek blijkt onder meer dat geautomatiseerde systemen vooralsnog niet geschikt zijn om kandidaten te selecteren voor werkgevers die op zoek zijn naar werknemers met een arbeidsbeperking. Daarom is op dit moment de selectie voor een groot deel mensenwerk. En dat maakt dat tot op zeker hoogte het toeval bepaalt wie waar terecht komt. Het hangt er bij wijze van spreken maar vanaf welke namen er in de hoofden van de klantmanagers of begeleiders zitten. Je krijgt daardoor niet snel een optimale match, wat weer kan leiden tot uitval.

Het onderzoek heeft geresulteerd in een ontwikkelprogramma waarin acht routes worden beschreven die bijdragen aan een verbetering van de informatievoorziening ten behoeve van effectiever en duurzamer matchen van werk- zoekenden met een arbeidsbeperking en werk(gevers). Deze routes worden in het artikel beschreven.

Per 1 januari 2015 is de Wet educatie beroepsonderwijs (WEB) gewijzigd. Vanaf dat moment mogen gemeenten de voorheen verplichte inkoop van volwasseneneducatie bij de roc’s geleidelijk afbouwen en krijgen zij meer vrijheid in het aanbieden van verschillende typen educatietrajecten. De WEB-middelen worden vanaf die tijd tot ten minste 2018 middels een specifieke uitkering toegekend en gemeenten worden verplicht om binnen de Arbeidsmarktregio met elkaar samen te werken op educatiegebied. Regioplan evalueerde deze wetswijziging. Daaruit komt onder meer naar voren dat er onder de beleidsmedewerkers van gemeenten een sterke voorkeur bestaat om de WEB-middelen voorlopig te blijven oormerken.

De arbeidsmarktregio’s krijgen steeds meer taken op het gebied van re-integratie, jeugdwerkloosheid en volwasseneneducatie. De arbeidsmarktregio Zeeland had ondersteuning nodig. Luuk Mallee heeft deze ondersteuning geboden in de periode van april tot en met juli 2015. Hij schreef onder meer het plan van aanpak jeugdwerkloosheid, een notitie over de verplichtingen die gemeenten hebben bij de invulling van beschut werk en de rol die het regionale Werkbedrijf hierbij moet vervullen, een bestedingsvoorstel voor de extra middelen voor de arbeidsmarktregio en het regionale educatieplan.

De invoering van de Participatiewet betekende voor veel gemeenten dat zij beleid moesten ontwikkelen op nieuwe gebieden. Ondersteuning van iemand met inhoudelijke kennis van de thematiek én kennis van beleid kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren.

Wij detacheerden een collega die zeer kundig is op beide terreinen bij de gemeente Goes. Deze collega was lid van de Denktank Participatiewet, waarin de beleidsmedewerkers van zes gemeenten in de regio Oosterschelde en een vertegenwoordiger van SW-bedrijf De Betho participeerden. Hij schreef onder meer de beleidsnota Participatiewet, een kadernota regionale samenwerking, een plan van aanpak integrale werkgeversbenadering, de re-integratieverordening en beleidsregels, scenario’s voor het SW-bedrijf en scenario’s voor het beleid Tegenprestatie.

Meer informatie?
Neem contact op met Bob.

De komende jaren moeten er 125.000 extra banen gecreëerd worden voor mensen met een arbeidsbeperking. Een effectieve en duurzame matching van werkzoekenden met een arbeidsbeperking en werkgevers is hierbij de kernopgave. Informatie-uitwisseling over de taken, arbeidsbelasting en context van het werk is hierbij van groot belang. Regioplan heeft onderzocht welke informatie nodig is voor het matchen van werkzoekenden met een arbeidsbeperking en werk(gevers) en welke informatie beschikbaar is. Het onderzoek heeft geresulteerd in een ontwikkelprogramma waarin acht routes worden beschreven die bijdragen aan een verbetering van de informatievoorziening ten behoeve van effectiever en duurzamer matchen van werk- zoekenden met een arbeidsbeperking en werk(gevers).

Om de doelstelling van de Participatiewet, meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk, te ondersteunen, hebben kabinet en sociale partners in april 2013 toegezegd 125.000 banen te creëren voor mensen met een beperking. In de Wet Banenafspraak en Quotum worden twee randvoorwaarden voor de banenafspraak gerealiseerd: registratie van de doelgroep in het doelgroepregister door UWV en het instellen van een verplicht quotum als de sociale partners hun afspraken niet nakomen.

In dit rapport wordt helder beschreven wat deze wet betekent voor burgers. En dat was hard nodig, want de wet is erg ingewikkeld. Ook bevat het rapport een overzicht van de instrumenten en voorzieningen waarvan de drie doelgroepen van de banenafspraak gebruik kunnen maken. Regioplan schreef dit rapport voor Ieder(in) en de LCR.

De Participatiewet wordt in de gemeenten Ermelo, Harderwijk en Zeewolde uitgevoerd door de gemeenschappelijke Sociale Dienst Veluwerand (SDV). De Rekenkamercommissie Ermelo-Harderwijk heeft Regioplan begin 2015 gevraagd te onderzoeken of de aanbevelingen van een onderzoek naar de SDV uit 2011 zijn uitgevoerd. Regioplan onderzocht de wijze waarop de colleges en gemeenteraden de SDV aansturen en welke managementinformatie zij krijgen.

Op donderdag 8 oktober 2015 vond bij de AWN in Den Haag de Nederlandse Arbeidsmarktdag plaats. Collega Maikel Groenewoud heeft daar een artikel gepresenteerd over de re-integratie van arbeidsbeperkten.

Sinds de inwerkingtreding van de Participatiewet op 1 januari 2015, zijn gemeenten verantwoordelijk voor de re-integratie van verschillende nieuwe doelgroepen met een arbeidsbeperking. Daarom vroeg het ministerie van SZW in 2014 aan Regioplan om bestaande kennis over de effectiviteit van re-integratie van mensen met een arbeidsbeperking te verzamelen en te vertalen in lessen voor gemeenten.

De doelstelling van dit onderzoek was om gemeenten te ondersteunen bij de implementatie van de Participatiewet.