Detachering: Trends in onderwijsdeelname: een leeftijdsanalyse

In opdracht van DUO deed Regioplan een analyse van de onderwijsdeelname van 4- tot 30-jarigen tussen 1991 en 2009. Hiervoor koppelden we bestanden met leerlingtellingen uit alle sectoren, van basisschool tot universiteit. Vervolgens bekeken we de ontwikkeling van de onderwijsdeelname in de afgelopen jaren voor specifiek 15-, 18-, en 21-jarigen.

Voor al deze groepen blijkt dat de onderwijsdeelname de afgelopen jaren is gestegen. Verder zijn er verschuivingen tussen de onderwijs(sub)sectoren te zien: 15-jarigen zitten bijvoorbeeld steeds vaker op havo en vwo en in afnemende mate op het vmbo. Ook blijken er verschillen tussen mannen en vrouwen te zijn: vrouwen raken in de loop der jaren bijvoorbeeld steeds verder oververtegenwoordigd op hbo en universiteit, maar ook in het vwo.

De resultaten van de analyses zijn gepubliceerd in ‘Kerncijfers 2005-2009’, een uitgave van OCW. Deze publicatie kunt u hier downloaden.

Tegengaan segregatie in het basisonderwijs: monitoring van de OCW-pilots (tussenmeting)

Segregatie in het basisonderwijs wordt gezien als een belangrijk probleem. Veel scholen vormen geen afspiegeling van de bevolkingssamenstelling van de wijk en zijn ’te wit’ of ’te zwart’. De (lokale) overheid heeft weinig sturingsmogelijkheden om dit proces om te buigen. In twaalf gemeenten zijn pilots gestart om ervaring op te doen met verschillende instrumenten. Het gaat hierbij met name om het centraal aanmeldmoment, maar ook om ouderinitiatieven en vriendschapsscholen. De pilots lopen tot 2012. Regioplan monitort in opdracht van het ministerie van OCW de pilots gedurende de looptijd. Er worden in totaal drie metingen verricht. Dit betreft een verslag van de tweede meting.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marjolein Brink of Kees van Bergen via 020-5315315.

Krachtwijk Poelenburg Zaandam

De wijk Poelenburg is een van de veertig wijken binnen de krachtwijkenaanpak van het voormalig ministerie van Wonen, Wijken en Integratie. Dat betekent dat er zich in deze wijk ernstige problemen voordoen op het gebied van wonen, werken, leren en opgroeien, integreren en veiligheid.

Regioplan heeft onderzocht wat de meest omvangrijke en urgente problemen zijn in deze wijk, in hoeverre het huidige en voorgenomen beleid inspeelt op deze prioritaire problemen en waar een focus aangebracht zou moeten worden om tot een gerichte en effectieve inzet van middelen en capaciteit te komen.

Dit rapport is niet openbaar.

Spelling en grammatica in het centraal examen

Jarenlange discussies over het taal- en rekenniveau in het Nederlandse onderwijs hebben geresulteerd in de invoering van de Wet referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen. Bij de behandeling van dit wetsvoorstel hebben Kamerleden Van Dijk en Van Dijk een motie ingediend en de regering verzocht om ’te onderzoeken in hoeverre correcte spelling en grammatica op enigerlei wijze kunnen meetellen in de beoordeling van elk centraal examenonderdeel’.

In opdracht van het College voor Examens (CvE) deed Regioplan onderzoek naar het draagvlak en de mogelijkheden van verschillende opties voor de beoordeling van spelling en grammatica in het centraal examen, zowel bij het vak Nederlands als bij andere vakken.

Alle opties zullen volgens vakcommissieleden en -voorzitters een goede prikkel zijn voor leerlingen om beter Nederlands te leren en gebruiken. Alle opties zullen echter ook gevolgen hebben voor het onderwijs.
Het mee laten tellen van spelling en grammatica bij andere vakken dan Nederlands stuit op veel bezwaren, zowel vakinhoudelijk als organisatorisch.
Het meest geschikt lijkt een schrijfopdracht in het centraal examen Nederlands en de aanpassing van de weging van spelling en grammatica.

De menselijke maat: effecten van schaalgrootte in het voortgezet onderwijs

In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft Regioplan een onderzoek naar de effecten van schaalgrootte in het voortgezet onderwijs uitgevoerd. Het onderzoek bestaat uit twee delen: een vooronderzoek en een vervolgonderzoek. Bij het vooronderzoek ging het om een verkenning van actuele beelden en standpunten over schaalgrootte in het publieke debat en een literatuurstudie naar de wetenschappelijke onderbouwing daarvan. Het vervolgonderzoek was gericht op het thema betrokkenheid en invloed op scholen voor voortgezet onderwijs.

Monitor invoering persoongebonden nummer primair onderwijs – meting 2

Sinds 2006 werkt Regioplan aan de monitor ‘invoering persoonsgebonden nummer primair onderwijs’ (pgnpo). Met deze monitor brengen we in beeld welke vorderingen scholen maken en hoe de scholen voor primair onderwijs denken over de invoering van het pgn. In meting 2 hebben we een enquête uitgezet onder 1200 scholen. Uit deze enquête blijkt dat de kennis over het persoonsgebonden nummer in de loop van de jaren is toegenomen. Op een deel van de scholen is de kennis echter nog altijd onvoldoende. De houding ten opzichte van het persoonsgebonden nummer is positiever geworden in de loop van de jaren, maar nog altijd vrij neutraal. Ter verdieping op de enquête hebben we telefonische interviews gehouden onder scholen die al ver gevorderd zijn in het proces. Deze interviews hebben een goed beeld geschetst van de problemen waar scholen tegenaan kunnen lopen in deze laatste fase. De betrokken partijen kunnen hierdoor op tijd bijspringen en gerichte ondersteuning bieden.

Meer informatie over de nulmeting en meting 1 vindt u hier.

Opbrengsten van de TOA-aanpak

Medio 2008 is vanuit het coalitieakkoord de Taskforce Technologie Onderwijs Arbeidsmarkt (TTOA) ingesteld. De TTOA heeft tot taak om met een gerichte aanpak het tekort aan technici en technologen aan te pakken. Sinds medio 2008 zijn in totaal zeven pilotregio’s in Nederland gestart met de TOA-aanpak.



Ruim twee jaar na de start van de TTOA is in opdracht van de interdepartementale programmadirectie KenI, bestaande uit de ministeries van EZ, OCW en SZW, onderzocht wat de opbrengsten zijn van de TOA-aanpak.


Het eindrapport is nu openbaar en vindt u hieronder.

Onderwijs en sport in een nieuwe stadswijk

Bij de projectontwikkeling van nieuwe wijken ontstaat behoefte aan inzicht in de benodigde voorzieningen voor onderwijs en sport. Om deze behoefte in kaart te brengen moet onder meer informatie over het bestaande aanbod gecombineerd worden met bevolkingsprognoses. In opdracht van een Amsterdams stadsdeel maakte Regioplan een inschatting van de benodigde ruimte voor basisonderwijs, kinderopvang en sport. Bij dit maatwerkonderzoek werd met behulp van deskresearch, bestandsbewerking en interviews snel en pragmatisch ingespeeld op de vraag van het stadsdeel.

Het rapport van dit onderzoek is niet openbaar.

Eenmeting dienstverlening Servicecentrum Scholenbouw

Servicecentrum Scholenbouw (www.scsb.nl) is het centrale onafhankelijke aanspreekpunt voor schoolbesturen en gemeenten voor geïntegreerde contractvormen bij onderwijshuisvesting. Ten behoeve van een jaarlijkse monitor naar de effectiviteit van het servicecentrum heeft Regioplan eind 2009 een éénmeting gedaan. Hiertoe kregen alle gemeenten, Amsterdamse stadsdelen en schoolbesturen voor primair- en voortgezet onderwijs een korte vragenlijst voorgelegd. Uit deze meting bleek dat de bekendheid van het servicecentrum sinds de nulmeting van begin januari 2009 is toegenomen. Toch wordt er nog niet veel gebruik gemaakt van de expertise van SCS. Respondenten die dit wel hebben gedaan zijn overwegend positief over de verkregen informatie.

Het Europees aanbesteden van lesmateriaal: Ervaringen van scholen en efecten op het leermiddelenbeleid

Een van de maatregelen om de schoolkosten voor ouders te beperken is de invoering van de wet Gratis Schoolboeken in 2008. Deze wet verplicht scholen in het voortgezet onderwijs om lesmateriaal, waaronder schoolboeken, gratis aan de leerlingen te verstrekken. In opdracht van de Taskforce Gratis Schoolboeken (TGS) heeft Regioplan Beleidsonderzoek onderzoek gedaan naar aanbesteding van lesmateriaal en de effecten van de Wet gratis schoolboeken op het leermiddelenbeleid. Hierbij hebben we gebruik gemaakt van deskresearch, een grootschalige internetenquête onder schoolbesturen (voortgezet onderwijs) en verdiepende interviews met betrokkenen. Een van de uitkomsten is dat een groot deel van de besturen die hebben aanbesteed uiteindelijk tevreden is over het verloop en de uitkomst van het aanbestedingstraject. De maatregelen hebben er ook toe geleid dat scholen zich meer bewust zijn geworden van de kosten van het lesmateriaal. Van dit project is geen rapport beschikbaar.