Slimmer werken in het onderwijs betekent goed onderwijs voor leerlingen, terwijl duurzame opbrengsten voor de schoolorganisatie én het onderwijspersoneel worden gerealiseerd. Door ‘slimme’ vernieuwingen in het werkproces kan de efficiency toenemen, terwijl de werkdruk afneemt en het werkplezier van leraren stijgt.

Het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt (SBO) vroeg Regioplan om in een kwalitatief en explorerend onderzoek na te gaan welke vormen van slimmer werken er op dit moment zijn in het primair en voortgezet onderwijs. Het onderzoek heeft geresulteerd in een beschrijving van deze zoektocht, inclusief een schets van zeven geslaagde praktijkvoorbeelden.

In opdracht van het Stadsdeel Oud-Zuid van de gemeente Amsterdam is een onderzoek uitgevoerd naar de kennis en beeldvorming van jonge ouders over de voorschool. Het stadsdeel wilde ook graag een advies over hoe meer ouders voor de voorschool kunnen worden aangetrokken. Het onderzoek is gehouden onder ouders van jonge kinderen en betrokkenen uit het veld. Omdat blijkt dat maar weinig ouders bekend zijn met de voorschool, is het advies de publiciteit te vergroten. Hierbinnen moet ook aandacht worden geschonken aan het creëren en vasthouden van een positiever beeld van de voorschool.

De aangepaste urennorm heeft voor veel commotie in het voortgezet onderwijs gezorgd. De nieuwe normen die per 1 augustus 2006 zijn geïntroduceerd en waar sindsdien strenger op wordt toegezien, hebben tot veel ingrepen in lesroosters geleid. Scholen gaven aan hier niet voldoende voor bekostigd te worden, leerlingen klaagden over een weinig zinvolle opvulling van sommige lesuren en ook van het personeel kwamen er signalen dat er negatieve gevolgen werden ervaren. In opdracht van de CAO-tafel VO heeft Regioplan onderzocht hoe scholen aan de urennorm voldoen en wat de gevolgen van de urennorm zijn voor het personeel.

Hoe staat het met de functiedifferentiatie in het primair onderwijs? Welke mogelijkheden en belemmeringen zijn er en wat is de motivatie om al dan niet gebruik te maken van functiedifferentiatie? Wordt gebruikgemaakt van het nieuwe functiewaarderingssysteem van FUWA-PO en kunnen werkgevers goed uit de voeten met dit instrument? Dat zijn globaal de hoofdvragen van het verkennende kwalitatieve onderzoek dat Regioplan Beleidsonderzoek in opdracht van het SBO heeft uitgevoerd.

Voor het ministerie van OCW voerde Regioplan een onderzoek uit naar recente ontwikkelingen op het gebied van particuliere B3-scholen. Het onderzoek brengt het aantal scholen en het aantal leerlingen op particuliere B3-scholen in kaart (basisonderwijs en voortgezet onderwijs). Daarnaast maakt het onderzoek de motieven van ouders en leerlingen voor de keuze voor een particuliere B3-school inzichtelijk. Ook werpt het onderzoek licht op de hoogte van de schoolkosten en de mate waarin scholen werken met de wettelijke criteria.

Steeds meer onderwijsassistenten stromen door naar de pabo. Over hun niveau is veel discussie. Extra lesstof op het mbo en een scherpere selectie op de pabo kunnen eraan bijdragen dat ze goede resultaten halen.

In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voert Regioplan de Arbeidsmarktbarometer Voortgezet Onderwijs uit. Deze arbeidsmarktmonitor heeft tot doel een actueel beeld te geven van het aantal vacatures voor directiepersoneel, leraren en ondersteunend personeel in de sector. In deze rapportage presenteren we de jaarcijfers over het schooljaar 2006-2007. Ten opzichte van vorig schooljaar is er voor directiepersoneel en leraren sprake van een toename van het aantal openstaande vacatures dat op het moment van meten vervuld had moeten zijn. De situatie op arbeidsmarkt voor ondersteunend personeel is, net als vorig jaar, stabiel te noemen.

Sinds 1992 werkt Nederland op het gebied van onderwijs samen met Rusland. Regioplan heeft in opdracht van het ministerie van OCW de eindevaluatie verricht van de projectperiode 2003-2007. De evaluatie omvatte elf projecten met een brede variatie in onderwerpen: van voorschoolse educatie tot accountancy in het hoger onderwijs en van centrale eindexamens tot modernisering van het beroepsonderwijs. Zowel aan Nederlandse als aan Russische zijde is geïnventariseerd wat goed en minder goed verliep. Vervolgens is in kaart gebracht wat de opbrengsten voor Nederland en Rusland zijn. Op basis van de bevindingen hebben we aanbevelingen voor voortzetting van het samenwerkingsprogramma gedaan.

Het project Eutonos beoogt het aanbod allochtone kandidaten voor schoolbesturen uit te breiden. Regioplan heeft onderzocht hoe het aantal allochtonen in schoolbesturen zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld en welke belemmeringen er zijn voor allochtonen om tot een schoolbestuur of raad van toezicht toe te treden. Het onderzoek richtte zich op alle onderwijssectoren, van primair tot hoger onderwijs.

In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voert Regioplan de Arbeidsmarktbarometer Voortgezet Onderwijs uit. Deze arbeidsmarktmonitor heeft tot doel een actueel beeld te geven van het aantal vacatures voor directiepersoneel, leraren en ondersteunend personeel in de sector. In deze rapportage presenteren we de jaarcijfers over het schooljaar 2005-2006. De resultaten van de Arbeidsmarktbarometers zijn ook te vinden op internet via de website www.onderwijsarbeidsmarktbarometer.nl.