In de afgelopen jaren was er op de arbeidsmarkt in het voortgezet onderwijs sprake van een evenwichtige situatie. De prognoses voor de middellange termijn voor de onderwijsarbeidsmarkt in het voortgezet onderwijs wijzen echter op een oplopend tekort aan leraren. Om adequaat op de ontwikkelingen in te kunnen springen, bestaat er behoefte aan actuele en betrouwbare gegevens over de onderwijsarbeidsmarkt. De Arbeidsmarktbarometer VO, die Regioplan in opdracht van het ministerie van OCW uitvoert, levert belangrijke informatie over het ontstaan en de vervulling van vacatures in de sector. Het rapport over de vacatureontwikkelingen in het derde kwartaal van 2006 laat zien dat er meer meer openstaande vacatures zijn dan voorheen en dat de openstaande vacatures langer onvervuld blijven.

In opdracht van het ministerie van OCW voert Regioplan ieder kwartaal een meting uit naar vacatures in het primair onderwijs. De jarenlange daling van het aantal directievacatures lijkt te zijn gekenterd in het derde kwartaal van 2005. Voor leraren en ondersteunend personeel zet de dalende trend van de jaren daarvoor nog iets door. Vacatures voor directiepersoneel en leraren worden vooral vervuld door personeelsleden die eerder een baan in het primair onderwijs hadden. Daarnaast wordt een aanzienlijk deel van de lerarenvacatures vervuld door iemand die net van de opleiding komt. Drie van de tien vacatures voor ondersteunend personeel werden vervuld door iemand van buiten het onderwijs.

In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voert Regioplan Beleidsonderzoek ieder jaar de Arbeidsmarktbarometer BVE uit. Dit monitoronderzoek is bedoeld om een actueel inzicht te krijgen in de ontwikkeling van de vacaturevervulling voor management, leraren en ondersteunend personeel in de bve-sector. In dit rapport presenteren we de resultaten van de meting over het derde kwartaal van 2006. Bij alle functiegroepen zien we in deze periode dat, hoewel het percentage ontstane vacatures niet verder is toegenomen, het percentage openstaande vacatures opnieuw gegroeid is. De percentages zijn vergelijkbaar met die van 2002, toen er sprake was van een zeer krappe arbeidsmarkt. De vacatures blijven bovendien langer openstaan dan in de voorgaande jaren.

De problemen met de vacaturevervulling die zich enkele jaren geleden in het voortgezet onderwijs voordeden, zijn de afgelopen jaren voor een groot deel verdwenen. Het aantal vacatures dat onvervuld blijft, is slechts gering. Dit wil echter niet zeggen dat er zich in de toekomst geen problemen meer zullen voordoen. Om de actuele ontwikkelingen op de onderwijsarbeidsmarkt nauwgezet te kunnen volgen en een gericht arbeidsmarktbeleid te kunnen voeren, laat het ministerie van OCW jaarlijks verschillende metingen voor de Arbeidsmarktbarometer uitvoeren. Deze publicatie gaat in op vacatures in het voortgezet onderwijs voor directie, leraren en ondersteunend personeel in het derde kwartaal van 2005.

In opdracht van het Regionaal Orgaan Amsterdam (ROA) heeft Regioplan onderzocht wat de mogelijke bijdrage is van het ROA op het gebied van de ketenbenadering rond onderwijs-VSV-arbeidsmarkt. In het onderzoek zijn de achtergrond van de problematiek en de actoren in kaart gebracht. Op basis daarvan, en van een vergelijking met enige andere regio’s, zijn de positie en rolscenario’s voor het ROA geschetst. Het rapport is niet openbaar.

Om de actuele ontwikkelingen op de onderwijsarbeidsmarkt nauwgezet te kunnen volgen en een gericht arbeidsmarktbeleid te kunnen voeren, laat het ministerie van OCW jaarlijks verschillende metingen voor de Arbeidsmarktbarometer uitvoeren. Deze publicatie gaat in op vacatures in de bve-sector voor management, leraren en ondersteunend personeel in het derde kwartaal van 2005. In vergelijking met het derde kwartaal van 2003 en 2004 is voor alle functiegroepen het aantal vacatures dat in het derde kwartaal is ontstaan weer toegenomen. Hetzelfde geldt voor het aantal vacatures dat onvervuld blijft.

De arbeidsmarktbarometer wordt gebruikt om de stand van zaken op de onderwijsarbeidsmarkt te bepalen. De barometer bestaat nu ruim tien jaar en wordt verzorgd voor de sectoren po, vo en bve. In deze jaarrapportage BVE presenteren we de jaarcijfers voor management, leraren en ondersteunend personeel in de bve-sector. Voor alle functiegroepen gold dat de verschillen in het aantal ontstane, vervulde en onvervulde vacatures ten opzichte van het voorgaande schooljaar (2003-2004) gering waren. Van grote spanningen op de arbeidsmarkt was geen sprake.

Het Gemeentelijk Onderwijsachterstandenbeleid (GOA) is erop gericht de leerprestaties en schoolloopbanen van kinderen uit achterstandssituaties te verbeteren. In het Landelijk Beleidskader zijn daarom doelstellingen geformuleerd op het gebied van voor- en vroegschoolse educatie, ondersteuning schoolloopbaan, voortijdig schoolverlaten en beheersing van de Nederlandse taal. Regioplan heeft voor de Gemeente Leidschendam-Voorburg gedurende de afgelopen GOA-planperiode (2002-2006) een monitor uitgevoerd. In deze monitor zijn er over de doelgroepen van het GOA-beleid gegevens verzameld bij kinderdagverblijven en peuterspeelzalen, scholen voor primair en voortgezet onderwijs, ROC’s en bij gemeentelijke instanties. Hierbij fungeerde het Landelijk Beleidskader als uitgangspunt. Dit rapport betreft de eindmeting van de monitor.

Het SBO laat in haar rol als kennis- en expertisecentrum tweejaarlijks een Arbeidsmarktanalyse Onderwijs uitvoeren. Regioplan heeft de eerste Arbeidsmarktanalyse Onderwijs uitgevoerd in de vorm van een SWOT-analyse. De SWOT-analyse bestaat uit een analyse van de interne en externe omgeving van de onderwijsarbeidsmarkt. Voor de interne analyse hebben we gegevens verzameld over onderwerpen die onder het personeelsbeleid van een organisatie vallen. Voor de externe analyse zijn gegevens vergaard over overheidsbeleid, economie en arbeidsmarkt en over het onderwijsveld zelf. De analyse is een samenhangend en integraal overzicht van de kwantitatieve en kwalitatieve trends op de onderwijsarbeidsmarkt in zeven onderwijssectoren (po, vo, bve, hbo, wo, onderzoeksinstellingen en academische ziekenhuizen).

Het ministerie van OCW laat de ontwikkelingen op de onderwijsarbeidsmarkt onder andere volgen door de Arbeidsmarktbarometers. De Arbeidsmarktbarometer is een jaarlijks terugkerende rapportage over de onderwijsarbeidsmarkt en strekt zich uit over drie onderwijssectoren: het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs en de bve-sector. Deze publicatie betreft de Arbeidsmarktbarometer BVE-sector in het derde kwartaal van 2003. Na enkele jaren van oplopende krapte konden we in het derde kwartaal van 2003 spreken van een positieve ontwikkeling op de onderwijsarbeidsmarkt: door het ingezette beleid om de arbeidsmarktpositie van het onderwijs te versterken enerzijds en de teruglopende conjunctuur anderzijds zijn de tekorten tijdelijk verminderd.