Voor de kwaliteit van het openbaar bestuur is het van groot belang dat ambtenaren, bestuurders en volkvertegenwoordigers zichtbaar zijn en midden in de samenleving staan. Dit maakt hen helaas ook kwetsbaar voor agressie en geweld door burgers en voor beschuldigingen van belangenverstrengeling of ander ongewenst gedrag. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vindt het, gesteund door de beroepsorganisaties, van groot belang goed inzicht te hebben in de aard van deze problematiek en in de mate waarin organisaties een actief beleid voeren.



Het onderzoek is voor de tweede keer uitgevoerd onder politieke ambtsdragers (gemeente, provincie enwaterschappen) en overheidsmedewerkers. Tevens is het onderzoek dit jaar aangevuld met een onderzoek onder griffiers (gemeenten, provincies) en secretarissen (gemeente, provincie, waterschappen en departementen.

Ook in de schuldhulpverlening zal een ‘draai’ gemaakt moeten worden van procesgericht en aanbodgestuurd naar resultaatgericht en vraaggestuurd werken. Dat kan niet bij decreet afgekondigd worden. Schulddienstverleners zullen anders moeten leren werken en meer moeten weten over wat werkt voor welke schuldenaren. In dit artikel geven wij antwoord op de vraag aan welke randvoorwaarden voldaan moet worden om de ‘kanteling’ in de wereld van schulddienstverlening te maken. Om effectiever te kunnen werken moet de professional in de schulddienstverlening beschikken over de meest actuele kennis over effectieve interventies én over de communicatievaardigheden die nodig zijn in het contact met de schuldenaren. Sturen op zelfsturing bij burgers speelt daarbij een centrale rol.

Gemeenten krijgen met de nieuwe Wet Werken naar Vermogen één gebundeld re-integratiebudget waarmee ze, naast de huidige klanten met een bijstandsuitkering, ook jonggehandicapten aan werk moeten helpen. Met dit budget moeten gemeenten ook de Wsw, die wordt beperkt tot beschut werk, uitvoeren.

Door de bezuinigingen worden de gemeentelijke re-integratiebudgetten gehalveerd. De vrij besteedbare re-integratiebudgetten staan verder onder druk door het grote beslag van de Wsw en gesubsidieerde arbeid op die budgetten. Hierbij zullen grote verschillen tussen gemeenten ontstaan. Daar komt bij dat de doelgroep voor re-integratie met de introductie van het instrument loondispensatie groter wordt. Re-integratie moet daarom veel selectiever worden ingezet. De samenvoeging van de verschillende budgetten leidt tot concurrentie tussen de verschillende doelgroepen. Met name voor jonggehandicapten die geen recht op inkomensondersteuning van de WWNV hebben, is dit een bedreiging.

Regioplan verricht al sinds de start van het bureau onderzoek naar het verschijnsel zwart werken. Dat doen we voor opdrachtgevers in binnen en buitenland, met name de Europese Commissie.

Daarom weten ook journalisten ons met regelmaat te vinden over dit thema. Zo ook de regionale dagbladen. Zie bijgevoegd artikel waarin Piet Renooy antwoord geeft of het witten van zwart werk een oplossing biedt voor de huidige begrotingsproblemen.

Dit artikel verscheen 27 maart in verschillende regionale kranten.

In de re-integratiesector zijn uitvoerders en managers op zoek naaar de plaats die vakmanschap kan innemen. Daarbij gaat het zowel om de professionalisering van het beroep van casemanager als om de vraag welke rol kan de professional spelen in het vergroten van de effectiviteit en efficiency van de uitvoering. De verwachtingen zijn hooggespannen. Tegelijkertijd is het nog erg zoeken naar wat vakmanschap is in deze sector. In dit artikel wordt een aanzet gegeven voor een operationalisatiekader voor het begrip vakmanschap maar ook voor de manier waarop uitvoerders en hun organisaties, maar ook opleiders invulling kunnen geven aan een verdere professionalisering van de hele sector.

Elke drie jaar wordt onderzoek gedaan naar de naleving van de Wet op de ondernemingsraden. In 2012 heeft Regioplan deze meting voor de tweede keer uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.



Medezeggenschap van werknemers wordt in Nederland geregeld in de Wet op ondernemingsraden (WOR). Bedrijven (en instellingen) met meer dan 50 werknemers moeten een ondernemingsraad (OR) hebben. Bedrijven met 10 tot 50 werknemers kunnen vrijwillig een OR instellen, maar moeten in elk geval een personeelsvertegenwoordiging (PVT) hebben of periodiek een personeelsvergadering houden.



Behalve op de naleving van de wet richt het onderzoek zich op de structuur, het functioneren en de meerwaarde van medezeggenschap. Voor het onderzoek zijn bestuurders (in de zin van de WOR), directieleden of P&O-functionarissen van ondernemingen met tien of meer werknemers bevraagd.

In 2010 waren de totale uitkeringslasten aan WWB-ers in veel gemeenten hoger dan de rijksbijdrage aan het inkomensdeel WWB. Dit heeft geleid tot veel aanvragen voor een Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU). Regioplan ondersteunde het ministerie van SZW bij het verwerken van de aanvragen voor een IAU-uitkering 2010.

Gemeenten krijgen van het rijk jaarlijks een budget om de WWB-uitkeringen mee te betalen. De hoogte van het budget wordt met behulp van een verdeelmodel op basis van objectieve en/of historische criteria bepaald.

De gemeenten zijn financieel verantwoordelijk en moeten de WWB binnen de gestelde budgettaire grenzen uitvoeren. Indien er echter sprake is van een rechtmatige uitvoering én een uitzonderlijke situatie op de arbeidsmarkt, en als het tekort niet te wijten is aan beleid of uitvoering, kunnen gemeenten een Incidentele Aanvullende Uitkering krijgen. De IAU is bedoeld voor incidentele tekorten van meer dan tien procent. De eerste tien procent van de budgetoverstijging is voor eigen risico van de gemeente.

Dit project heeft niet geresulteerd in een openbare publicatie. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Bob van Waveren (020-5315315).

StartBaan is het interne re-integratiebedrijf van de dienst SZW van de gemeente Den Haag. Het bedrijf richt zich op WWB-klanten met een middelgrote afstand tot de arbeidsmarkt. Binnen de Vakgroep Horeca wordt gewerkt met een methodiek waarbij klanten alle benodigde competenties aanleren die nodig zijn voor regulier werk in de horeca. Met behulp van het Gilde Re-integratie wordt de aanpak systematisch beschreven.

Regioplan heeft, in opdracht van het Gilde-Re-integratie de procesevaluatie van het ondersteuningstraject uitgevoerd. Per processtap zijn, aan de hand van feitelijke bevindingen, werkzame elementen van de interventie benoemd en verbetersuggesties gedaan.

Regioplan heeft in het najaar 2011/voorjaar 2012 een zelfevaluatie uitgevoerd op het functioneren van de Landelijke Cliëntenraad (LCR). De LCR is sinds 2002 het landelijke overlegorgaan van cliënten binnen de sociale zekerheid en heeft vanuit die hoedanigheid een formele overlegrelatie met het ministerie van SZW, gemeenten (in de praktijk de VNG), UWV en SVB. Ook was de toenmalige Raad voor Werk en Inkomen een formele overlegpartner van de LCR.

In de zelfevaluatie hebben we vanuit het perspectief van de LCR en van elk van haar formele overlegpartners de kwaliteit van deze overlegrelatie in de praktijk onderzocht en beoordeeld. We hebben hierbij gebruik gemaakt van het standaardinstrument om kwaliteit van clientenparticipatie vast te stellen (de ‘Scan Clientenparticipatie’). Regioplan en WKA hebben dit instrument in 2010 voor de LCR ontwikkeld.
Het rapport is niet openbaar.

Regioplan onderzocht samen met het WKA de kwaliteit van de cliëntenparticipatie binnen het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Voor de meting hebben we gebruikgemaakt van de ‘scan cliëntenparticipatie’. Dit is het standaardinstrument van de Landelijke Cliëntenraad (LCR) om binnen de sociale zekerheid de kwaliteit van cliëntparticipatie te meten. Het unieke van het instrument is dat zowel de rol van de cliëntenraad als die van de betrokken uitvoeringsinstelling geanalyseerd wordt aan de hand van een hiertoe eerder ontwikkelde set aan kwaliteitsnormen. Regioplan en WKA ontwikkelde de ‘scan’ in 2010 voor de LCR.