In deze rapportage presenteren we de jaarcijfers voor vacatures voor directiefuncties, leraren en ondersteunend personeel in het voortgezet onderwijs over het schooljaar 2007-2008. Voor alle drie de personeelscategorieën kan worden geconcludeerd dat de spanning op de arbeidsmarkt sinds vorig schooljaar weer lijkt toe te nemen: het aantal openstaande vacatures is gestegen, vacatures staan langer open en het percentage vacatures dat moeilijk vervulbaar wordt geacht, is hoger.

Regioplan heeft in 1983 in samenwerking met het Economisch Geografisch Instituut (EGI) van de Universiteit van Amsterdam onderzoek gedaan naar de activiteiten op de Zwarte Markt in Beverwijk. Aanleiding voor dit onderzoek was tweeledig. Binnen het EGI bestond belangstelling voor de problematiek van de grijze sector. Van de zijde van de Zwarte Markt ging de wens uit naar een onderzoek naar het gebeuren aldaar.

In deze rapportage presenteren we de jaarcijfers voor vacatures voor directiefuncties, leraren en ondersteunend personeel in het middelbaar beroepsonderwijs en de volwasseneneducatie over het schooljaar 2007-2008. Gedurende het schooljaar 2007-2008 kende deze sector in alle drie functiegroepen relatief veel openstaande vacatures. Het percentage onvervulde lerarenvacatures lag, hoewel er minder vacatures zijn ontstaan, op hetzelfde niveau als tijdens het schooljaar 2006-2007. Voor alle functiegroepen geldt dat onvervulde vacatures naar verhouding een langere periode openstonden. De cijfers suggereren dat het in het schooljaar 2007-2008 voor alle functiegroepen lastig was om vacatures ‘tijdig’ te vervullen.

Regioplan heeft personele ondersteuning geleverd (detachering) aan de SIOD bij het in kaart brengen van indicatoren van arbeidsmarktfraude. Regioplan voerde een literatuurstudie uit, interviewde vakbonden, werkgevers- en werknemersorganisaties en was betrokken bij de organisatie en uitvoering een Group Decision Room (versnellingskamer). De opdracht had betrekking op arbeidsmarktfraude in drie sectoren: de bouw, land- en tuinbouw en de schoonmaak.

Deze opdracht vloeide voort uit twee amendementen van Spekman c.s. die bij de behandeling van de begroting van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (2010) zijn aangenomen. In het kader van één van deze amendementen doet de SIOD onderzoek om indicatoren van arbeidsmarktfraude te identificeren. Deze indicatoren gebruikt de SIOD vervolgens voor de ontwikkeling van een risicomodel. Met behulp van zo’n risicomodel is de Arbeidsinspectie in staat om efficiënter te handhaven in de strijd tegen uitbuiting van werknemers, onveilige werksituaties en illegale arbeid.

Deze opdracht heeft niet geresulteerd in een openbare publicatie.

Vanuit het perspectief van werkgevers zijn er een aantal aanknopingspunten voor het vergroten van mogelijkheden voor het inschakelen van mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt. Deze aanknopingspunten hebben we vertaald in acht aanbevelingen met betrekking tot het overheidsbeleid, het wegnemen van koudwatervrees bij werkgevers en het wegnemen van knelpunten in de werving en selectie. We pleiten ervoor om een aantal aanbevelingen op korte termijn op te pakken, ongeacht de stand van de conjunctuur.

Dit paper is gebaseerd op twee onderzoeken die in 2008 en 2009 door Regioplan zijn uitgevoerd. Het gaat daarbij enerzijds om het onderzoeksproject ‘Nieuwe Wegen en Werken’ en anderzijds om het onderzoek ‘Ervaringen van werkgevers met Wajongers’

Gedurende de zomermaanden van 2010 heeft Regioplan in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid samen met Research voor Beleid een onderzoek uitgevoerd naar de kwalitatieve resultaten van het Actieplan Jeugdwerkloosheid. Met het Actieplan wilde de regering voorkomen dat jongeren langdurig aan de kant kwamen te staan. Het geld wat daarvoor beschikbaar was, is over dertig regionale Actieplannen verdeeld. Het onderzoek bestond uit het uitvoeren van groepsgesprekken met de netwerkpartners in elk van de dertig regio’s waar een actieplan was ontwikkeld en uitgevoerd. De betrokken partijen waren veelal de regionaal projectleider jeugdwerkloosheid, vestigingsmanager van de Werkpleinplusvestiging, vertegenwoordigers van overige gemeenten in de regio, ROC en Colo. De resultaten van dit onderzoek zijn verwerkt in een brief aan de Tweede Kamer met daarin de kwantitatieve en kwalitatieve resultaten van het Actieplan Jeugdwerkloosheid.

Regioplan heeft in opdracht van UWV onderzoek gedaan naar de rol van loonkostensubsidie bij de aanname van personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Het betreft een onderzoek onder werkgevers. Hoeveel aantrekkelijker wordt een kandidaat door de inzet van loonkostensubsidie? Verschilt het effect van de subsidie tussen uitkeringsgroepen? Kan de subsidie compenseren voor onvolkomenheden zoals het niet voldoen aan opleidings- en/of ervaringseisen of het niet fulltime beschikbaar zijn? Welke rol speelt de leeftijd in het keuzeproces?

Gebruikmakend van conjunctanalyse, ook bekend als de vignettenmethode, wordt antwoord op deze en andere vragen gegeven. Conjunctanalyse maakt het mogelijk het keuzeproces te simuleren dat een werkgever doorloopt bij de keuze tussen kandidaten voor het vervullen van vacatures.

Samen met re-integratie-professionals is in door het Gildenetwerk Re-integratie (waarvan Roeland van Geuns deel uitmaakt) een beschrijving opgesteld voor uitvoerders in de sector Werk en Inkomen aan de hand waarvan zij kunnen nagaan hoe zij met klanten moeten omgaan die op grond van hun overtuiging niet mee willen of kunnen werken aan hun eigen re-integratie. De handreiking bevat niet alleen praktische tips, maar ook een theoretsiche onderbouwing op grond van wetenschappelijke inzichten onder andere vanuit de sociaal-psychologie.

Deze publicatie is nog niet openbaar. Meer informatie is te vinden op www.gildenetwerk.nl.

Op verzoek van de redactie van het Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken heeft Jos Mevissen in 2008 een column geschreven over het advies van de Commissie Arbeidsparticipatie, doorgaans aangeduid als de Commissie Bakker. Er was indertijd veel te doen om de publicatie van het advies van de Commissie en de column past in dit debat.

U vindt de column hieronder.

In het Parool van 28 december 2010 laat Roeland van Geuns zijn licht schijnen op de discussie over verplicht werken voor en door bijstandsgerechtigden. Hij voert aan dat het om een tegenoprestatie vragen aan bijstandsontvangers in de vorm van werken zeer verdedigbaar is, maar op zich niet nieuw. Tegelijkertijd onderstreept hij dat de meeste mensen niet voor niets in de bijstand zitten. Velen van hen missen de competenties en vaardigheden om op de reguliere arbeidsmarkt aan de slag te kunnen gaan. Voor de meesten geldt dat werkgevers eenvoudig niet geïnteresseerd zijn om deze mensen in dienst te nemen: ze zijn niet productief genoeg. In een evenwichtige discussie over rechten en plichten van bijstandsgerechtigden de vraagzijde van de arbeidsmarkt (de werkgevers) dus nadrukkelijk betrokken worden. Uiteindelijk moet het werk in een arbeidsorganisatie verricht worden. dat vraagt ook werkgevers die bereid zijn de uitkeringsgerechtigden een kans te geven én het vraagt werkgevers die bereid zijn na te denken over inhoud en randvoorwaarden van de werkplekken waar deze mensen zouden kunnen werken.