Sinds 1994 worden de Integrale Personeelstellingen Onderwijs (IPTO) uitgevoerd. Hierbij worden op persoonsniveau gegevens verzameld over alle lesgevenden in het voortgezet onderwijs, zoals de gegeven vakken. Scholen moesten per persoon een papieren of online formulier invullen. Naast deze twee methoden, konden scholen net als bij de IPTO 2006 hun gegevens ook aanleveren via roosterpakketten. Vrijwel alle scholen werken met een roosterpakket waar alle gegeven lessen in staan. Regioplan heeft deze gegevens opgevraagd en verwerkt, zodat scholen dit niet meer zelf hoeven op te zoeken. Regioplan heeft de databestanden opgeleverd aan CFI (Centrale Financiën Instellingen – een uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van OCW). Er is geen rapport geschreven.

In opdracht van het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt heeft Regioplan onderzoek gedaan naar kleine lerarenbanen in het voortgezet onderwijs. De indruk bestond dat het aantal kleine banen in deze sector groot is. Met zowel kwantitatieve als kwalitatieve analyses heeft Regioplan onderzocht in hoeverre kleine banen en vacatures in het voortgezet onderwijs voorkomen en welke voor- en nadelen scholen en docenten daarvan ondervinden.

Slimmer werken in het onderwijs betekent goed onderwijs voor leerlingen, terwijl duurzame opbrengsten voor de schoolorganisatie én het onderwijspersoneel worden gerealiseerd. Door ‘slimme’ vernieuwingen in het werkproces kan de efficiency toenemen, terwijl de werkdruk afneemt en het werkplezier van leraren stijgt.

Het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt (SBO) vroeg Regioplan om in een kwalitatief en explorerend onderzoek na te gaan welke vormen van slimmer werken er op dit moment zijn in het primair en voortgezet onderwijs. Het onderzoek heeft geresulteerd in een beschrijving van deze zoektocht, inclusief een schets van zeven geslaagde praktijkvoorbeelden.

De ontwikkelingen op de onderwijsarbeidsmarkt staan volop in de belangstelling. De prognoses geven aan dat het lerarentekort de komende jaren zal oplopen. In het primair onderwijs is het bovendien een zorg of er voldoende nieuw directiepersoneel kan worden aangetrokken. De Arbeidsmarktbarometer PO, die Regioplan in opdracht van het ministerie van OCW uitvoert, levert belangrijke informatie over het ontstaan en de vervulling van vacatures in de sector. Het rapport over de vacatureontwikkelingen in het primair onderwijs in het derde kwartaal van 2007 laat zien dat het aantal ontstane, vervulde en openstaande vacatures voor leraren weer licht gestegen is na jarenlange daling. Voor directieleden is het aantal ontstane en openstaande vacatures licht gestegen.

Het schooljaar 2007-2008 stond in het teken van de nieuwe beleidsmaatregelen die werden afgesproken om de toekomstige problemen op de onderwijsarbeidsmarkt tegen te gaan. Begin 2008 verscheen het Actieplan Leerkracht van Nederland als het antwoord van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op de verwachte personeelstekorten in het onderwijs. De Arbeidsmarktbarometer PO, die Regioplan in opdracht van het ministerie van OCW uitvoert, levert belangrijke informatie over het ontstaan en de vervulling van vacatures. Het rapport over de vacatureontwikkelingen in het primair onderwijs in het schooljaar 2007-2008 laat zien dat het vervullen van vacatures voor directiepersoneel afgelopen schooljaar de meeste problemen opleverde.

Hoe staat het met de functiedifferentiatie in het primair onderwijs? Welke mogelijkheden en belemmeringen zijn er en wat is de motivatie om al dan niet gebruik te maken van functiedifferentiatie? Wordt gebruikgemaakt van het nieuwe functiewaarderingssysteem van FUWA-PO en kunnen werkgevers goed uit de voeten met dit instrument? Dat zijn globaal de hoofdvragen van het verkennende kwalitatieve onderzoek dat Regioplan Beleidsonderzoek in opdracht van het SBO heeft uitgevoerd.

Steeds meer onderwijsassistenten stromen door naar de pabo. Over hun niveau is veel discussie. Extra lesstof op het mbo en een scherpere selectie op de pabo kunnen eraan bijdragen dat ze goede resultaten halen.

Het SBO wil een instrument ontwikkelen om in een vroeg stadium kwalitatieve ontwikkelingen in het lerarentekort op te sporen. Daarbij moet aandacht zijn voor meer dan alleen het tellen van vacatures. Voor de ontwikkeling van een dergelijk instrument is nodig dat duidelijk wordt hoe onderwijswerkgevers hun vraag naar onderwijspersoneel bepalen. Dat biedt immers meer zicht op een mogelijk kwalitatief tekort dat als het ware vooruitloopt op een kwantitatief tekort (dat zich direct vertaalt in niet te vervullen vacatures). Regioplan heeft hiervoor een kwalitatief onderzoek uitgevoerd.

In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voert Regioplan de Arbeidsmarktbarometer Voortgezet Onderwijs uit. Deze arbeidsmarktmonitor heeft tot doel een actueel beeld te geven van het aantal vacatures voor directiepersoneel, leraren en ondersteunend personeel in de sector. In deze rapportage presenteren we de jaarcijfers over het schooljaar 2006-2007. Ten opzichte van vorig schooljaar is er voor directiepersoneel en leraren sprake van een toename van het aantal openstaande vacatures dat op het moment van meten vervuld had moeten zijn. De situatie op arbeidsmarkt voor ondersteunend personeel is, net als vorig jaar, stabiel te noemen.