De bijstandspopulatie bestaat steeds meer uit personen van wie de arbeidsmarktkansen beperkt zijn. Gemeenten en re-integratiebedrijven slagen er vooralsnog weinig in om de afstand tot de arbeidsmarkt voor deze bijstandsgerechtigden te reduceren en ertoe bij te dragen dat zij een reguliere baan bemachtigen. Lange termijn successen bij het ‘zittende’ bestand zijn moeilijk te realiseren, maar met de invoering van de WWB zijn er wel mechanismen in werking gezet die de kans hierop in theorie vergroot hebben.

In opdracht van SBCM, het A&O-fonds van de Sociale Werkvoorziening, heeft Regioplan een evaluatie uitgevoerd van de subsidieregeling PATS. Op basis van deze regeling, die in 2006 is ingevoerd, konden SW-medewerkers individueel een scholingssubsidie van maximaal 500 euro aanvragen. Het doel van PATS was om de SW-medewerkers te stimuleren om hun arbeidsontwikkeling in eigen hand te nemen. In dit onderzoek wordt het verloop en het resultaat van de regeling beoordeeld en wordt advies gegeven voor een eventueel effectief vervolg op de regeling.

Het effect op de instroom in de WWB is vooral het gevolg van de snelle opkomst van Work First. Veel mensen zien vanwege Work First af van het aanvragen van een uitkering. Echter over de effecten op de uitstroom is nog weinig bekend. Het concept ‘Niet zonder werk’ is een vorm van Work First die volledig gericht is op re-integratie. Randstad heeft met deze methodiek in Amsterdam Zuidoost een duurzame uitstroom van ruim vijftig procent gerealiseerd. Hoe komt het dat dit instrument zo succesvol is?

Er is in de loop der jaren veel onderzoek uitgevoerd naar het aanbod van vrijwilligers. De vraag die organisaties uitoefenen naar vrijwilligers is tot nu toe echter onderbelicht gebleven. Om beter zicht te krijgen op de vraagkant van vrijwillige inzet en de ontwikkelingen die zich daarin voordoen, heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport opdracht gegeven aan Regioplan Beleidsonderzoek om hiernaar een verkennend onderzoek uit te voeren. Er is informatie verzameld via interviews en er is een grootschalige enquête uitgezet onder organisaties waarvan het aannemelijk is dat ze werken met vrijwilligers. De vragen hadden betrekking op drie thema’s: de kenmerken van vragende organisaties, de inhoud van de vraag en de omvang van de vraag.

Op 22 augustus 1996 tekende Bill Clinoton de Personal Responsibility and Work Opportunity Reconciliation Act. Deze prachtioge naam, afgekort tot PRWORA, is de vlag die de lading van de nieuwe bijstandswet in de VS dekt. Zij staat voor de beëindiging van'”welfare as we know it” zoals Clinton het zelf uitdrukte. Maar wat betekent dat? En waar stond en staat “welfare” in de VS voor?

Ondernemers moeten continu reageren op veranderingen in hun omgeving: het stijgen van de grondstofprijzen, veranderende voorkeuren van consumenten, collectieve loonstijgingen, fusies, overnames, toenemende buitenlandse concurrentie et cetera. De reacties van ondernemers op deze marktveranderingen kunnen verschillen. Uit eerdere onderzoeken van o.a. Regioplan blijkt dat weinig gebruik wordt gemaakt van dispensatiemogelijkheden. Het ministerie van Economische Zaken wilde derhalve uitgezocht hebben hoe ondernemingen reageren op marktveranderingen en of deze reacties samenhangen met het geringe gebruik van de mogelijkheid tot dispensatie. Zoeken ondernemers vooral de oplossing in prijsaanpassingen of kijken ze eerder naar volumeaanpassingen? En hoe verhouden deze aanpassingen zich tot de cao? Om antwoord op deze vragen te kunnen geven, heeft Regioplan Beleidsonderzoek ruim vijfhonderd organisaties met een bedrijfstak-cao geïnterviewd die in de periode 2002-2007 met veranderende marktomstandigheden geconfronteerd zijn geweest. De resultaten van dit onderzoek zijn niet openbaar.

Regioplan ontwikkelt in opdracht van en samen met twaalf gemeenten en de VNG een participatieladder. Hiermee kunnen gemeenten de mate van participatie van burgers in beeld brengen. De participatieladder onderscheidt zes participatieniveaus: geïsoleerd, informele sociale contacten, deelname aan georganiseerde activiteiten, onbetaald werk, betaald werk met en zonder ondersteuning. Gemeenten kunnen met de participatieladder de participatie-effecten van het participatiebeleid in de breedte volgen en ook de effecten van afzonderlijke instrumenten. Het maakt daarbij niet uit of het om re-integratie-, inburgerings- of educatie-instrumenten gaat. Hiermee kunnen gemeenten in het kader van het nieuwe participatiebudget een optimale mix van instrumenten vaststellen en tot een integrale aanpak komen.

Een minderheid van de Wajong’ers heeft een mbo-, hbo- of wo-diploma. Regioplan onderzocht de belemmeringen die deze hoogopgeleide Wajong’ers tegenkomen bij het vinden van werk en de succes- en faalfactoren bij het behouden van werk.

Voor de vierde keer op een rij had een groot deel van de gemeenten in 2007 een overschot op hun re-integratiebudget. De oorzaken van de structurele onderbenutting van de re-integratiegelden worden in dit artikel toegelicht. Ook krijgen managers van sociale diensten handvatten aangereikt om de benutting van hun re-integratiebudget te vergroten en tegelijkertijd de re-integratie effectiever te maken.