In opdracht van het SBO verrichtte Regioplan een kwalitatief onderzoek bij acht schoolbesturen in het primair onderwijs, die samen ruim 400 ID’ers in dienst hebben. De belangrijkste vraag was in hoeverre ID’ers (voorheen ‘Melkertbaners’) bijdragen aan een goed werk- en leerklimaat. Ook is onderzocht welke oplossingen scholen en gemeenten vinden om ze te behouden. Leerkrachten en directeuren blijken bijzonder positief te zijn over het werk van de ID’ers. Doordat zij in de klas ondersteunend werk doen en bijvoorbeeld conciërgetaken verrichten, komen leerkrachten en schoolleiders veel beter aan hun eigenlijke taken toe. ‘Ze zijn onmisbaar, ik zie het somber in als ze er niet meer zijn. Ik denk dat de werkdruk een stuk hoger wordt en het zal heel veel stress geven binnen de school’, zei een ondervraagde tijdens het onderzoek.

Sinds de invoering van de wet Structuur Uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen (SUWI) begin 2002, hebben gemeenten een nadrukkelijke taak in het reïntegreren van bijstandsgerechtigden, Anw’ers en niet-uitkeringssgerechtigden. Ook WAO’ers komen inmiddels in het vizier van gemeenten. Gemeenten werken daarbij vaak samen als opdrachtgever voor reïntegratietrajecten. In dit onderzoek zijn kansrijke reïntegratietrajecten voor (Abw-, ANW- en eventueel WAO-)uitkeringsgerechtigden in de gemeente Zaandstad geïdentificeerd.

In zes gemeenten is de Kennisbank Hoogwaardig Handhaven geïmplementeerd. De Kennisbank is samen met verschillende experts door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ontwikkeld. Het omvat een brede set aan instrumenten, ingedeeld volgens de systematiek van de beleidscyclus. Sociale diensten kunnen de instrumenten gebruiken bij de uitvoering van de Algemene bijstandswet. Het uiteindelijke doel is een uitvoering van de Abw die leidt tot een toename van spontane naleving van wet- en regelgeving door cliënten. De zes gemeenten hebben tijdens het project hun beleid voor het controleren van cliënten ingericht volgens de Kennisbank. Regioplan heeft het project geëvalueerd. De ervaringen van de pilotgemeenten bieden een aantal aandachtspunten waarmee andere gemeenten die met de Kennisbank aan de slag willen gaan, hun voordeel kunnen doen.

In opdracht van de Organisatie van Strategisch Arbeidsmarktonderzoek (OSA) heeft Regioplan onderzoek gedaan naar het re-integratieproces in de zorgsector. Een belangrijke conclusie van het onderzoek is dat WAO’ers over het algemeen positief tegenover re-integratie staan, maar dat een aanzienlijk deel van hen gedurende het re-integratietraject teleurgesteld raakt. Een belangrijke reden hiervoor is dat de verwachtingen die de WAO’ers hebben van het re-integratietraject niet stroken met de werkelijkheid. De WAO’ers vinden dat het re-integratiebedrijf veel minder voor hen heeft gedaan dan zij vooraf verwachtten. De onderzoekers pleiten dan ook voor meer maatwerk en betere voorlichting over wat WAO’ers van een re-integratietraject mogen verwachten.

Tussen de Stichting van de Arbeid en het Coördinatieorgaan Samenwerkende Ouderenorganisaties (CSO) is in 1998 een convenant gesloten gericht op de verbetering van de medezeggenschap van gepensioneerden bij de uitvoering van pensioenregelingen. Nagegaan moest worden in hoeverre de aanbevelingen uit dit convenant inmiddels zijn opgevolgd door pensioenfondsen. Dat betekent dat bij pensioenfondsen is geïnventariseerd hoe het staat met de deelname van gepensioneerden aan besturen en deelnemersraden en in hoeverre deze deelname sinds de totstandkoming van het convenant is toegenomen.

Dit onderzoek is een inventariserend onderzoek uitgevoerd over de manier waarop gemeenten en UWV in de regio Rijnmond reïntegratiediensten inkopen. Er zijn 28 telefonische interviews uitgevoerd met gemeenten en UWV. Het onderzoek geeft een beeld van het inkoopbeleid, de organisatie van de inkoop, de samenwerking tussen inkopers, de inkoopprocedures, de uitkomsten van de inkoopprocedures, de manier waarop de reïntegratiebedrijven worden aangestuurd en de mate waarin de inkopers zicht hebben op de resultaten van reïntegratie. Opdrachtgever was het Platform Arbeidsmarktbeleid Rijnmond.

De convenanten arbeidsmarktbeleid zorg (CAZ) en arbeidsmarktbeleid welzijn en jeugdhulpverlening (CAWJ) kenden beide een onderzoeksprogramma. Regioplan Beleidsonderzoek heeft in 2003 onderzocht in hoeverre de doelstellingen van deze onderzoeksprogramma’s zijn gehaald, in hoeverre de programma’s voldeden aan de verwachtingen van de verschillende convenantspartijen en welke mogelijke veranderingen in de toekomst wenselijk zouden zijn. Gekeken is naar bruikbaarheid, gebruik en impact van de onderzoeksopbrengsten. De belangrijkste opbrengst van het gestructureerd en het gezamenlijk laten uitvoeren van arbeidsmarktonderzoek was volgens de respondenten het beschikbaar komen van brancheoverstijgende informatie en de efficiëntie die afstemming van sectoraal onderzoek met zich meebrengt. Enkele aanbevelingen uit het onderzoek richten zich op het vergroten van de bruikbaarheid. Er zou onder andere meer duidelijkheid dienen te komen over de beoogde gebruikers van de onderzoeksprogramma’s en een grotere afstemming van het uit te voeren onderzoek op de informatiebehoeften. Dit moet voorkomen dat te veel informatie verzameld wordt die niet of weinig gebruikt wordt (met als onbedoeld effect onderzoeksmoeheid in het veld). Ook is geadviseerd ad hoc onderzoek zo min mogelijk onderdeel te laten zijn van de programma’s en meer over te laten aan de partijen die er behoefte aan hebben.

In 1999 is het Ministerie van SZW samen met organisaties binnen en buiten de overheid gestart met een experiment om langdurig werklozen naar de bouwarbeidsmarkt te leiden door middel van contract compliance. In het bouwbestek van een aantal projecten van de Rijksgebouwendienst (onderdeel van het Ministerie van VROM), het Ministerie van V&W en het Ministerie van Defensie zou een verplichting tot het inschakelen van werklozen worden opgenomen, in de orde van grootte van 2% tot 5% van de loonsom van het project. De aanpak is nooit goed van de grond gekomen. Er zijn slechts vijf werklozen ingestroomd. Als externe oorzaken gelden (1) de omslag van een ruime naar een krappe arbeidsmarkt, waardoor het steeds moeilijker werd om kandidaten te vinden, en (2) de lange periode tussen het vaststellen van het bestek en de start van de bouwwerkzaamheden op het project, waardoor het experiment veel meer tijd vroeg dan voorzien. De evaluatie laat zien dat de methode van sociaal bestek niet zo geschikt is voor grote en langlopende projecten. Deze vorm van contract compliance lijkt een verplichting voor de aannemers, maar is in de praktijk vooral een verplichting voor de overheid, die kandidaten moest aanleveren. De voorbereiding en de uitvoering blijken erg tijdrovend.

Eén van de centrale aspecten van de nieuwe bijstandswet van 1996 is de explicitering van de poortwachtersfunctie van de uitvoerders. In een vrij omvangrijk onderzoek is nagegaan welke veranderingen zich als gevolg van de invoering van de nAbw hebben voorgedaan bij de uitvoering van deze poortwachtersfunctie. Het gaat met name om de veranderingen bij de aantoonlast door de burgers en verificatie door de sociale diensten. Daarnaast is nagegaan of de veranderingen in de wet in het zogenaamde partnerbegrip de gewenste grotere duidelijkheid en misbruikbestrijding c.q. -preventie hebben opgeleverd.

Het streven naar één loket voor werk en Inkomen heeft ertoe geleid dat betrokken instanties (gemeenten, UVI’s en Arbeidsvoorziening) een faseringsinstrument hebben ontwikkeld waarmee in de toekomst alle CWI’s kunnen gaan werken in het kader van de administratieve intake. Dit instrument om de afstand tot de arbeidsmarkt te meten (de Meetlat) is door Regioplan geëvalueerd tijdens een proefneming. Dit heeft geleid tot een aantal aanpassingen en verbeteringen die hun beslag hebben gekregen in de inmiddels ingevoerde ‘Kansmeter’.