In een drieluik publiceren we de antwoorden op de centrale onderzoeksvragen van ons onderzoek naar de arbeidsmarkt van het sociaal domein op onze website. De eerste vraag waar we op ingaan: hoe heeft het sociaal domein zich de afgelopen jaren ontwikkeld?

Onzekerheid door veranderingen in inrichting sociaal domein

Met de decentralisaties van de Wmo, de Jeugdzorg en de invoering van de Participatiewet zijn de gemeentelijke taken, gericht op de kwetsbare burger, uitgegroeid tot een substantieel cluster. Dit cluster wordt wel aangeduid als ‘sociaal domein’. Het bestaat uit bovengenoemde nieuwe taken, plus taken die al daarvoor tot het gemeentelijke takenpakket behoorden. Voorbeelden  van die ‘oude’ taken zijn de zorg voor passend onderwijs (in samenwerking met onderwijsinstellingen), welzijn, schuldhulpverlening en de (bijzondere) bijstand. De ‘nieuwigheid’ van (onderdelen van) dit cluster ging gepaard met veel onzekerheid. Dat gold zowel voor de burger/cliënt als voor gemeenten en de aanbieders van zorg en ondersteuning. Het is nog steeds zoeken naar de beste uitvoeringsmodaliteiten.

Uiteenlopende keuzes gemeenten

De uitbreiding van het gemeentelijke takenpakket is gepaard gegaan met (soms forse) bezuinigingen. Ze hebben geleid tot een sterkere focus op een doelmatige uitvoering van de taken in het sociaal domein. Als gezamenlijke verantwoordelijken voor de zorg en ondersteuning aan kwetsbare burgers hebben gemeenten en aanbieders elkaar steeds beter weten te vinden. Gemeenten in de rol als (lokale en regionale) opdrachtgevers en aanbieders als opdrachtnemers. Hun verhouding is echter nog verre van uitgekristalliseerd. Het sociaal domein is nog volop in ontwikkeling. Gemeenten maken uiteenlopende keuzes op het brede spectrum van zelf doen en uitbesteden. Waar bijvoorbeeld de ene gemeente kiest voor vergaande protocollering van de (toewijzing van) zorg en ondersteuning, kiest de andere gemeente er juist voor om de professional (en de burger) zo veel mogelijk vrij te laten in zijn/haar handelen.
Die verschillende keuzes leiden tot verschillende reacties van zorgaanbieders. Een belangrijke generieke ontwikkeling is echter een toenemende nadruk op samenwerking. Samenwerking tussen gemeente en aanbieder, met collega-aanbieders, met aanbieders in aanpalende sectoren, met organisaties en instellingen in de sociale basis-infrastructuur en niet in de laatste plaats met de burger en diens vertegenwoordigers.

Het sociaal domein kent vele gezichten

De uitgaven in het sociaal domein zijn in menig gemeente de grootste post op de begroting geworden. Daarmee heeft het sociaal domein er voor de aanbieders een politiek bestuurlijke dimensie bij gekregen. Voorheen had het vooral een zorginhoudelijke dimensie. De overheid was verantwoordelijk voor de inrichting van het zorgstelsel. De aanbieder was verantwoordelijk voor de kwaliteit van de zorg. Er was dus sprake van onderscheiden verantwoordelijkheden. Nu is een tendens waarneembaar dat die verantwoordelijkheden naar elkaar toegroeien. De kwaliteit van zorg is mede afhankelijk van de inrichting van het stelsel en andersom. Het gaat hier weliswaar om nog prille ontwikkelingen, maar aanbieders moeten wel degelijk rekening houden met die verschillende dimensies van het stelsel. Zij moeten er mee om kunnen gaan en hun bedrijfsstrategie erop afstemmen. Het sociaal domein kent met andere woorden niet één gezicht, maar meerdere gezichten, waarvan de mimiek met enige regelmaat kan veranderen.

Onderzoek arbeidsmarkt van het sociaal domein

Naar aanleiding van ons onderzoek naar de arbeidsmarkt van het sociaal domein geven we in een drieluik antwoord op de centrale onderzoeksvragen. Andere vragen waar we op ingaan zijn: 1. Hoe heeft het sociaal domein zich de afgelopen jaren ontwikkeld? 2. Hoe ziet het sociaal domein er nu uit? 3. Wat zijn de gevolgen van de verschillende inrichtingsvormen voor de arbeidsmarkt?

Het rapport en een samenvattende factsheet vindt u op de website van het AZW-programma. De antwoorden op de centrale onderzoeksvragen zijn uiteraard ook te lezen in het rapport (eerste hoofdstuk).

De arbeidsmarkt van het sociaal domein heeft de afgelopen jaren te maken gehad met grote veranderingen in de manier waarop het sociaal domein is georganiseerd. We onderzochten, samen met onze zusterorganisatie Cebeon, welke gevolgen deze veranderingen hebben gehad.

Hierbij beantwoordden we de volgende drie onderzoeksvragen:

1. Hoe heeft het sociaal domein zich de afgelopen jaren ontwikkeld?
2. Hoe ziet het sociaal domein er nu uit?
3. Wat zijn de gevolgen van de verschillende inrichtingsvormen voor de arbeidsmarkt?

Het rapport en een samenvattende factsheet vindt u op de website van het AZW-programma.

De arbeidsmarkt van het sociaal domein heeft de afgelopen jaren te maken gehad met grote veranderingen in de manier waarop het sociaal domein is georganiseerd. We onderzochten, samen met onze zusterorganisatie Cebeon, welke gevolgen deze veranderingen hebben gehad.

Hierbij beantwoordden we de volgende drie onderzoeksvragen:

1. Hoe heeft het sociaal domein zich de afgelopen jaren ontwikkeld?
2. Hoe ziet het sociaal domein er nu uit?
3. Wat zijn de gevolgen van de verschillende inrichtingsvormen voor de arbeidsmarkt?

In het onderstaande filmpje licht projectleider Jos Mevissen de uitkomsten van het onderzoek toe.

Het rapport en een samenvattende factsheet vindt u op de website van het AZW-programma. De komende weken publiceren we in een drieluik op onze website de antwoorden van de centrale onderzoeksvragen, welke uiteraard ook te lezen zijn in het rapport (eerste hoofdstuk).

Gemeente Tilburg zet recent stevig in op een passende plegeraanpak voor plegers van huiselijk geweld en kindermishandeling. Wij volgen de casuïstiek en behaalde resultaten.

In situaties van huiselijk geweld en kindermishandeling is professionele hulp nodig. Hulp direct na een incident heeft de grootste kans van slagen, zo weten ze in Tilburg. Sterk Huis is samen met haar partners begonnen met een pilot om plegers van huiselijk geweld en kindermishandeling zo snel mogelijk naar passende hulpverlening te leiden. Gemeente Tilburg heeft ons uitgenodigd om casusonderzoek uit te voeren. Hiermee is inzichtelijk gemaakt in hoeverre de doelen zijn behaald.

Naar een verantwoorde manier van werken en een werkbare wijze van verantwoorden in het sociaal domein.

Aanbod van Movisie en Regioplan

Movisie en Regioplan hebben de handen ineengeslagen en bieden gemeenten en maatschappelijke instellingen ondersteuning aan bij het verbeteren van de subsidiesystematiek in het sociaal domein.

Aanleiding om dit gezamenlijke aanbod te ontwikkelen was de constatering dat de jaarlijkse verantwoordingsinformatie van maatschappelijke instellingen niet of nauwelijks duidelijk maakte in hoeverre de activiteiten bijdragen aan de gemeentelijke beleidsdoelen en er dus geen zicht is op een doelmatige en doeltreffende besteding van subsidiegelden in het sociaal domein. In samenwerking met de gemeente Haarlem én de maatschappelijke instellingen hebben Movisie en Regioplan samen  gewerkt aan een het opzetten en implementeren van een verbeterde subsidiesystematiek.

De verbeteringen hebben betrekken op alle stappen in de systematiek: de gemeentelijke uitvraag, de aanvraag van de instellingen en de verantwoordingsinformatie. De verbeterde systematiek leidt tot meer grip op effectiviteit en beperkt de administratieve lasten tot het noodzakelijke minimum.

Geïnteresseerd? Dan kunt u contact opnemen met Frank Kriek of Miranda Witvliet.

Lokale Allianties, waarin banken, notarissen, mentoren en bewindvoerders samenwerken met hulpverleners, blijken een effectief middel te zijn om financieel misbruik van ouderen te voorkomen, tijdig te signaleren en als het dan toch gebeurt, aan te pakken.

Financieel misbruik is één van de veelvoorkomende vormen van ouderenmishandeling. Om financieel misbruik te voorkomen, tijdig te signaleren en als het dan toch plaatsvindt, effectief aan te pakken is samenwerking tussen banken, notarissen, bewindvoerders en hulpverleners van essentieel belang. De lokale allianties bieden een platform waar die samenwerking in de praktijk kan plaatsvinden. Inmiddels zijn er meer dan 60 lokale allianties actief in Nederland en dat aantal groeit nog steeds.

Wij hebben het functioneren van de lokale allianties in opdracht van het Ministerie van VWS onderzocht en geconcludeerd dat ze een effectief instrument kunnen zijn in de aanpak van financieel misbruik. Niet alleen van ouderen, maar van iedereen die slachtoffer dreigt te worden. De lokale allianties vormen een unieke publiek private samenwerking en worden ondersteund door landelijke koepelorganisaties zoals de Nederlandse Vereniging van Banken, de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie en door het Ministerie van VWS.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Frank of het rapport bekijken.

Lokale Allianties, waarin banken, notarissen, mentoren en bewindvoerders samenwerken met hulpverleners, blijken een effectief middel te zijn om financieel misbruik van ouderen te voorkomen, tijdig te signaleren en als het dan toch gebeurt, aan te pakken.

Financieel misbruik is één van de veelvoorkomende vormen van ouderenmishandeling. Om financieel misbruik te voorkomen, tijdig te signaleren en als het dan toch plaatsvindt, effectief aan te pakken is samenwerking tussen banken, notarissen, bewindvoerders en hulpverleners van essentieel belang. De lokale allianties bieden een platform waar die samenwerking in de praktijk kan plaatsvinden. Inmiddels zijn er meer dan 60 lokale allianties actief in Nederland en dat aantal groeit nog steeds.

Wij hebben het functioneren van de lokale allianties in opdracht van het Ministerie van VWS onderzocht en geconcludeerd dat ze een effectief instrument kunnen zijn in de aanpak van financieel misbruik. Niet alleen van ouderen, maar van iedereen die slachtoffer dreigt te worden. De lokale allianties vormen een unieke publiek private samenwerking en worden ondersteund door landelijke koepelorganisaties zoals de Nederlandse Vereniging van Banken, de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie en door het Ministerie van VWS.

Meer informatie?
Wilt u meer weten over dit project of wat wij voor u kunnen betekenen? Neem dan contact op met Frank.

In de gemeente Den Haag wordt gestart met de uitvoering van de nieuwe beleidslijn op Integratie en Inburgering. Hiervoor ontwikkelen zij een nieuw actieprogramma waarin doelen en interventies benoemd worden. De gemeente wil graag meer duidelijkheid over de feitelijke opbrengsten van het te voeren beleid. Daarom hebben zij ons gevraagd mee te denken en advies te geven over de ontwikkeling van een monitorinstrument waarmee de resultaten van de gesubsidieerde projecten en activiteiten binnen deze beleidslijn gemeten kunnen worden.

Wij zijn gekomen tot een advies over het meten van de resultaten van interventies en impact van beleid voor de beleidsdoelstellingen. Ook hebben wij de gemeente geadviseerd over de registratie van de subsidie-uitvragen.

Meer informatie?

Wilt u meer weten over dit project of wat wij voor u kunnen betekenen? Neem dan contact op met Arend.

Ouderenmishandeling komt helaas regelmatig voor onder ouderen in Nederland. Om de vaak verborgen problematiek beter te kunnen herkennen heeft het ministerie van VWS ons gevraagd instrumentarium te ontwikkelen dat bij moet dragen aan verbeterde signalering van slachtoffers. Dat is een van de maatregelen in het Programma Geweld hoort nergens thuis van de ministeries VWS en JenV en de VNG, waarvan de aanpak ‘Veilig ouder worden’ onderdeel is.

Op basis van data-analyse van de gezondheidsmonitor en de kennis en praktijkervaringen van diverse professionals hebben we zes risicoprofielen voor ouderenmishandeling opgesteld. Ieder risicoprofiel geeft een schets van typerende persoons- en achtergrondkenmerken van slachtoffers van ouderenmishandeling. De zes risicoprofielen laten zien dat slachtoffers van ouderenmishandeling op verschillende punten van elkaar verschillen. Het ministerie van VWS gaat naar aanleiding van het rapport en risicoprofielen een handzame tool ontwikkelen en verspreiden onder professionals zodat zij de risicoprofielen kunnen gebruiken in hun dagelijks werk.

Meer informatie?

Neem kennis van de risicoprofielen of het rapport of neem contact op met Eline.

De meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling wordt nog te weinig gebruikt door professionals in de gezondheidszorg, de hulpverlening, het onderwijs, de kinderopvang en de justitiële sector. Om die reden heeft het ministerie van VWS ons en VNG Congressen gevraagd een zogenaamde meldcodetour door heel Nederland te organiseren.

In 28 regionale bijeenkomsten worden in de periode augustus 2019 tot oktober 2020 telkens enkele honderden professionals geïnformeerd over hoe ze de meldcode in hun werk toe kunnen passen en worden zij in de gelegenheid gesteld hiermee te oefenen. Het uiteindelijke doel is dat professionals huiselijk geweld en kindermishandeling eerder signaleren; sneller reageren op signalen; interveniëren als dat mogelijk en noodzakelijk is; en uiteindelijk ook melden bij Veilig Thuis.

Lees meer over de meldcodetour of ons andere onderzoek rondom huiselijk geweld en Veilig Thuis.